De Bataven in de 20^e eeuw

Ook in het begin van de 20e eeuw komen we de Bataven tegen in de geschiedenisles op de Nederlandse scholen. In de 17de eeuw werden aan de Bataafse mythe verschillende interpretaties gegeven. Denk maar even terug aan de Groot en Hooft. Ook tijdens de Tweede Wereldoorlog[1] werd de Bataafse mythe op nieuwe manieren geïnterpreteerd. Zo beweerden de Duitse bezetters dat de Bataven ook hun voorvaderen waren.

P. Felix, die aan de kant van de Duitse bezetters[2] stond, schreef in 1942 een boekje met de titel Claudius Civilis. Hij beweerde dat Claudius Civilis de Germanen steunde. Felix schrijft (klik >hier voor een moderne vertaling):

“Voor ons blijft Civilis onze eerste national held – de eerste als geschiedkundige persoon bekend geworden figuur uit onze streken, die Germanje`s geschiedenis met een belangrijk hoofdstuk verrijkte!”

Een jaartje later, in 1943, vergeleek een gevangene in het concentratiekamp[3] Westerbork zijn situatie met die van de Bataven:

“... maar wanneer ik mijn positie vergelijk bij die van de oermensen[4], [.] of bij die van de Batavieren, die op boomstammen[5] naar ons land kwamen, ben ik er nog niet zo slecht aan toe[6]. Alles in het leven is relatief, en zolang ik nog leven kan zoals ik leef, valt het leven nog mee[7]”.

Na de Tweede Wereldoorlog kreeg het thema 'vrijheid' veel aandacht. Een maand na het einde van de oorlog, in juni 1945, werd in Amsterdam het toneelstuk Vrij volk opgevoerd[8]. Dit stuk gaat over de Nederlandse onafhankelijkheid doorheen de eeuwen. Het begint met de Bataven en Claudius Civilis.

>Jan Musch als Claudius Civilis in Vrij volk, 6 Juni 1945

Vanaf het begin van de 20e eeuw hadden vooral >archeologen veel belangstelling voor de Bataven.