Poland

Overview

Although homosexual activity has been legal in Poland since 1932, same-sex marriage and civil unions are not recognised in Poland, conversion therapy is not banned, adoption for same-sex couples is illegal and in order to legally change gender status, surgery is requirued (Equaldex: LGBTQ rights in Poland).

The Equal treatment law of 2010 bans discrimination in matters of employment and occupation based on sexual orientation (Equaldex: LGBTQ rights in Poland). However, this is currently the only context in which LGBTQ discrimination is explicitly illegal in Poland. Polish law does not adequately address anti-LGBTQ hate speech or bias (LGBTQ Rights in Poland: measures to combat discrimination and violence on grounds on sexual orientation, gender, identity and sex characteristics, 2018) and Information paper on LGBTI discrimination in Poland for the European Commission against racism and intolerance, 2014).

In the last few years, in particular since the initiation of the hate campaign against the LGBTQ community in Poland in 2018 (Annual Review of the Human Rights Situation of Lesbian, Gay, Bisexual, Trans and Intersex People in Poland Covering the Period of January to December 2021 by ILGA Europe), the LGBTQ situation has significantly deteriorated, to the point that according to the latest ILGA Europe country ranking report, Poland is now considered the worst state in the European Union for LGBTQ rights, down to just 13 percent in 2021 from 28 percent in 2014. (ILGA - Europe Rainbow Map May 2014). Interestingly, despite this rapid and worrying deterioration, according to the Pew Research Centre report on homosexuality released in 2020, the percentage of people that declare their acceptance for homosexuality grew by 5 points between 2013 and 2019 - from 42 percent top 47 percent.

An overview of rights and legal acts by ILGA Europe [in English].
Country ranking by ILGA Europe [in English].

Resources

Books

Adamiecka-Sitek, Buchwald, Adamiecka-Sitek, Agata, & Buchwald, Dorota. (2011). Inna scena : Koniec męskości?: Konstrukcje męskiej tożsamości w polskim dramacie i teatrze w perspektywie gender i queer. Warszawa: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego.
Adamiecka-Sitek, A., & Buchwald, D. (2009). Inna scena: Konstelacje rodzinne: Obraz rodziny w polskim dramacie i teatrze w perspektywie gender i queer. Warszawa: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego.
Baer, M., & Lizurej, M. (2007). Z odmiennej perspektywy: Studia queer w Polsce. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Arboretum.
Bielska, B. (2018). Potencjał zmiany: Rezultaty działania ruchu społecznego na przykładzie aktywizmu LGBT* w Polsce. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Buyantueva, R. & Shevtsova M. (2020). LGBTQ Activism in Central and Eastern Europe: Resistance, Representation and Identity. Cham, Switzerland : Palgrave Macmillan.
Downing, Gillett, Downing, Lisa, & Gillett, Robert. (2011). Queer in Europe: Contemporary case studies. (Queer interventions). Farnham: Ashgate.
Fejes, N., & Balogh, A. (2012). Queer visibility in post-socialist cultures. Edited by Narcisz Fejes and Andrea P. Balogh. Bristol: Intellect books.
Hall, D. (2015). Antagonism in the Making: Religion and Homosexuality in Post-Communist Poland. Chapter in: Gods, Gays, and Governments: Religious and Sexual Nationalisms in Central and Eastern Europe. Brill.
Hall, D. (2016). W poszukiwaniu miejsca: Chrześcijanie LGBT w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Krzemiński, I. (ed.) (2006). Wolność, równość, odmienność: nowe ruchy społeczne w Polsce początku XXI wieku. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Leszkowicz, P. (2010). Art pride: Gay art from Poland = Polska sztuka gejowska. English translation: Marcin Łakomski. Warsaw: Abiekt.pl.
Majka, Rostek, D. (2002). Mniejszość kulturowa w warunkach pluralizacji. Socjologiczna analiza sytuacji homoseksualistów polskich. Wrocław : Wydawn. Uniwersytetu Wrocławskiego
Mizielińska, J. (2017). Odmienne czy zwyczajne. Rodziny z wyboru w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
Mizielińska, J. & Abramowicz, M. (2014). Rodziny z wyboru w Polsce: Życie rodzinne osób nieheteroseksualnych. Warszawa: Instytut Psychologii Polskiej Akademii Nauk.
Mizielińska J., Struzik J. (2017). Różnym głosem: rodziny z wyboru w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Mole, R. (2021). Queer Migration and Asylum in Europe. London: UCL Press.
Nabrdalik, M. (2018). Out: LGBTQ Poland. New York: The New Press.
Niżyńska, J. (2012). The kingdom of insignificance: Miron Białoszewski and the quotidian, the queer, and the traumatic. Evanston, Ill.: Northwestern University Press.
O'Dwyer, C. (2018). Coming out of communism: The emergence of LGBT activism in Eastern Europe. New York: New York University.
Pstrąg, D. (2014). Zakazana miłość - zakazane związki?: Homoseksualna mniejszość w poglądach mieszkańców Podkarpacia. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Sobolczyk, P. (2015). Queerowe subwersje: Polska literatura homotekstualna i zmiana społeczna. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN Wydawnictwo.
Szulc, L. (2018). Transnational homosexuals in communist Poland: Cross-border flows in gay and lesbian magazines. Lukasz Szulc. (Global queer politics). Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Śmieja, W. (2015). Homoseksualność i polska nowoczesność: Szkice o teorii, historii i literaturze. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Zawadzka, K. (2019). Społeczność LGBT a partie i ugrupowania polityczne w Polsce. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.

Dissertations

Dębińska, M. S. (2015). Prawo, seksuologia a transpłciowość. Przemiany społeczno-kulturowych praktyk konstruowania płci w Polsce (1964-2012). Uniwersytet Warszawski.
Gruszczynska, A. (2009). Queer enough? : contested terrains of identity deployment in the context of gay and lesbian public activism in Poland . Aston University.
Iniewicz, G. (2015). Stres mniejszościowy u osób biseksualnych i homoseksualnych. W poszukiwaniu czynników ryzyka i czynników chroniących. Post-doctoral dissertation. Uniwersytet Jagielloński.
Janion, L. H. (2019). Odmienność płciowa w Polsce czasów transformacji : kulturoznawcza analiza dyskursu. Uniwersytet Warszawski.
Kulpa, R. (2013). Nation queer?: discourses of nationhood and homosexuality in times of transformation: case studies from Poland. Birbeck, University of London.
Mikulak, M. (2017). Politics of sexuality in neoliberal(ized) times and spaces : LGBT movements and reparative therapy in contemporary Poland. London School of Economics and Political Science.
Rodzoch-Malek, J. (2012). W jaki sposób mówi się w polszczyźnie o homoseksualizmie i osobach homoseksualnych? Analiza leksyki na podstawie danych leksykograficznych i tekstowych. Uniwersytet Warszawski.
Welenc, M. (2012). Konstruowanie znaczeń coming out w prywatnej i publicznej przestrzeni doświadczeń homoseksualnych mężczyzn - studium pedagogiczne. Uniwersytet Gdański.

Periodicals

DIK Fagazine - artistic magazine from Central and Eastern Europe with a focus on homosexuality and masculinity [in English].
Replika - LGBTQ magazine [in Polish].

Data and statistics

Poland hate crime data by OSCE ODIHR [in English].
State-Sponsored Homophobia report: latest edition, includes maps and dataset, ILGA Europe - a world survey of sexual orientation laws + older editions [in English].
European LGBT Survey, 2014. FRA Europe [in English].

Reports

Queer #PolesinUK: identity, migration and social media. Lukasz Szulc, London, 2019 [in English] / LGBTQ #PolesinUK: Tożsamość, migracja i media społecznościowe [in Polish].
LGBTI rights in Poland: Measures to combat discrimination and violence on grounds of sexual orientation, gender identity and sex characteristics. Edited by Piotr Godzisz and Paweł Knut, Warsaw, 2018 [in English].
Annual Review of the Human Rights Situation of Lesbian, Gay, Bisexual, Trans and Intersex People. ILGA Europe, available from 2011 onwards [in English].
Rainbow Europe - ILGA-Europe’s annual benchmarking tool, which ranks 49 countries in Europe on their LGBTI equality laws and policies. Available from 2009 onwards [in English].
All downhill from here : The rapid degradation of the rule of law in Poland : what it means for women's sexual and reproductive rights, and LGBT+ persons' rights. FIDH and Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego, 2018 [in English].
Responding to Anti-LGBT Hate Crimes in Poland: One Step Forward, Two Steps Back? Piotr Godzisz, Marta Rawłuszko. Godzisz, Piotr and Giacomo Viggiani, eds. 2018. Running Through Hurdles: Obstacles in the Access to Justice for Victims of Anti-LGBTI Hate Crimes in Europe. Warsaw : Lambda Warsaw [in English].
Sytuacja społeczna osób LGBTA w Polsce: Raport za lata 2015-16. Edited by Magdalena Świder i Mikołaj Winiewski. Kampania Przeciw Homofobii. Warszawa, 2017 [in Polish].
Długa droga do równości osób LGBTI Komentarz badawczy i prawny do wyników badania Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej dotyczących Polski. Komisja Europejska Przedstawicielstwo w Polsce. Warszawa, 2020.
Meeting the challenge of accession Surveys on sexual orientation discrimination in countries joining the European Union. ILGA Europe Policy Paper, April 2004 [in English].

News portals

Queer.pl: portal ludzi LGBT od 1994 roku

Audio-visual

Płynące wieżowce, Polish feature film about a young man discovering his homosexuality; directed by Tomasz Wasilewski, Poland : Alter Ego Pictures, Polish Film Institute, 2013.
Kontrola, Polish webseries that follows a romantic relationship between two women ; directed by Natasza Parzymies , 2018-2020.
Poland election: the fight for LGBT rights, BBC News, July 9, 2020.
'We are the most homophobic country in the EU': Poland’s election and the LGBT fightback, the Guardian, July 8, 2020.
LGBT Persecution in Poland, Deutsche Welle, September 9, 2020.

Organisations

Other resources

LGBT Film Festival is an annual event which takes place in: Warszawa, Gdańsk, Lódź, Wrocław, Lublin, Bydgoszcz, Kraków, Poznań [in Polish and English].

Poland

Overview

Resources

About