English Version
English
Πανεπιστήμιο Τρεντ, Καναδά; Πανεπιστημιακό Κολέγιο Λονδίνου (UCL), Ηνωμένο Βασίλειο; Ελληνική Αρχαιολογική Υπηρεσία (ΚΣΤ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων)
υπό την αιγίδα του Καναδικού Ινστιτούτου στην Ελλάδα και του Υπουργείου Πολιτισμού
Οικολογική Μοντελοποίηση

Διερευνούμε επίσης και την πολύπλοκη οικολογία ανθρώπων, φυτών, ζώων και πουλιών που αναπτύχθηκε παράλληλα με την πιο πρόσφατη φάση ανθρώπινης κατοίκησης (τέλος 15ου αιώνα μ.Χ. έως σήμερα). Οι σχέσεις αυτές είναι ενδιαφέρουσες, και από μόνες τους, αλλά και ως λεπτομερές σημείο σύγκρισης ή αντιπαράθεσης με πρωιμότερες φάσεις ανθρώπινης εκμετάλλευσης του νησιού.

Thyme in flower and a goat on cliff
Κοντινό πλάνο ανθισμένου θυμαριού (αριστερά) και ένα μικρό κατσίκι πάνω σε βράχο (δεξιά). Φωτογραφίες: J.J.P. O'Neill και B. Wouda.

Παράλληλα με τις αρχαιολογικές και γεωαρχαιολογικές μας έρευνες, οι οποίες αποδίδουν υλικό για αυτή την περίοδο, άλλες τρεις δραστηριότητες θα μας δώσουν περαιτέρω πληροφορίες. Πρώτον, η Sue Colledge (UCL) και η Carol Palmer (Λέστερ) μελετούν την υπάρχουσα βλάστηση και τις μεθόδους καλλιέργειας στο νησί. Η μελέτη αυτή επιτρέπει την ανάπτυξη μιας πιο ολοκληρωμένης χαρτογράφησης των διαφόρων συνόλων βλάστησης (π.χ. θάμνων, φρυγάνων και κατάλοιπων καλλιεργειών) και περιβαλλοντικών ομάδων που μπορεί να υπάρχουν στο νησί, μέσω της δημιουργίας παραδειγμάτων ελεγχόμενης ταξινόμησης δορυφορικών εικόνων Quickbird και ASTER. Μας προσφέρει επίσης καλύτερη εικόνα της πρόσφατης κατανομής της χρήσης γης και μια βάση για να μοντελοποιήσουμε την επίδραση που έχει η επιφανειακής κάλυψη (από βλάστηση) στην ορατότητα και ανάκτηση αρχαιολογικού υλικού.

Δεύτερον, τα Αντικύθηρα αποτελούν σημαντικότατη στάση για τα αποδημητικά πουλιά, περιλαμβανομένου και μεγάλου αριθμού αρπαχτικών. Το γεγονός αυτό πιθανόν να είχε παροτρύνει από νωρίς επιδρομές στο νησί με σκοπό το κυνήγι, όπως δυστυχώς ισχύει και σήμερα. Αυτόν τον καιρό, επιδιώκουμε να αναπτύξουμε συνεργασία με τους Έλληνες ορνιθολόγους, ώστε να διερευνήσουμε την σημερινή χωρική κατανομή και οικολογική επίδραση των αποδημητικών πουλιών, και αν στο παρελθόν θα μπορούσε αυτό να είχε οδηγήσει σε συγκεκριμένες μορφές ανθρώπινης παρουσίας και κατοίκησης στα Αντικύθηρα (βλ. επίσης το εξαιρετικό πρόγραμμα δακτυλίωσης και καταγραφής των πουλιών που διεξάγεται στα Αντικύθηρα από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία). Το μέγεθος, τα χαρακτηριστικά και το ιστορικό των διαφόρων ζωικών ομάδων στο νησί αποτελούν και αυτά ένα επιπλέον σημαντικό θέμα: για παράδειγμα, τα Αντικύθηρα φημίζονται τα τελευταία χρόνια για το μεγάλο πληθυσμό αιγοπροβάτων που κυκλοφορούν ελεύθερα στο νησί (και τα οποία οι κάτοικοι εκμεταλλεύονται κυρίως για το κρέας). Συνδυάζοντας αρχαιολογικές και ιστορικές πληροφορίες, μπορούμε να διερευνήσουμε κατά πόσο επικρατούσε κάτι τέτοιο και σε άλλες εποχές, μια και την Κλασική/Ρωμαϊκή εποχή το νησί ήταν γνωστό ως Αιγιλία (που πιθανόν να σημαίνει «νησί αιγών») ή αν, αντίθετα, οι συνθήκες ήταν πολύ διαφορετικές.

Τρίτον, η Άννα Στελλάτου έχει διεξάγει συνεντεύξεις με πολλούς από τους σημερινούς κατοίκους του νησιού, σχετικά με θέματα ιδιοκτησίας, κληρονομιάς, αμειψισποράς και συντήρησης αγροτικών κατασκευών, όπως οι αναβαθμίδες. Οι πληροφορίες αυτές έχουν εμπλουτιστεί με υλικό από τα Ιστορικά Αρχεία των Κυθήρων και τα the Εθνικά Αρχεία του Ηνωμένου Βασιλείου, τα οποία περιλαμβάνουν απογραφές, επίσημες επιστολές από τους κατοίκους των Αντικυθήρων, πληροφορίες σχετικά με σοδειές, κατανομή γης και φορολογία.